Wszystkie wykonywane zabiegi odnowieniowe i pielęgnacyjne mają na celu zachowanie lub przywrócenie naturalnego charakteru puszczańskiego lasu.   

Zabiegi odnowieniowe są niezbędne do odtworzenia drzewostanu po wyciętych drzewach. Brak odpowiednich działań może spowodować sukcesję ekologiczną, charakteryzującą się zarastaniem trawami, w szczególności trzcinnikiem leśnym,  stanowiącymi konkurencję dla gatunków lasotwórczych. Ponadto nagromadzenie dużej ilości suchych traw stwarza duże zagrożenie pożarowe. Przy doborze składu gatunkowego do odnowienia kierujemy się zgodnością z danym siedliskiem leśnym, a w przypadku siedlisk przyrodniczych Natura2000 – z siedliskiem przyrodniczym.      

 Uprawy zakładane są tzw. grupową metodą odnawiania różnych gatunków drzew,  które naturalnie, same, słabo odnawiają się naturalnie, jak dąb czy sosna, która praktycznie nie odnawia się naturalnie w Puszczy Białowieskiej.

Metoda ta polega na:

• wysadzeniu 21 dąbków w ramach jednej grupy (placówki) w formie niepełnego    czworoboku, odległość sadzenia dąbków w ramach jednej grupy wynosi 1m,
• wprowadzeniu gatunku pomocniczego (lipa, klon) pomiędzy placówki,      
• więźba grup dębowych wynosi 10x10m (100 placówek na 1 ha), oznacza to

zagęszczenie w wysokości 2100 szt./ ha.

Sadzenie w większości jest wykonywane bez przygotowania gleby (zdarcia pokrywy glebowej, tzw. darni) i zajmuje do 30% proc. powierzchni odnawianej, pozostała część jest przeznaczona do odnowień naturalnych. Sadzenie nie odbywa się w rządki, lecz punktowo w jamkę pod szpadel.

Nie wszędzie sadzi się, tam, gdzie istnieją ku temu warunki, pozostawia się powierzchnie pod naturalne odnowienie lasu (samosiew). 

Obecnie poprzez sadzenie zakłada się jedynie 1-2 ha upraw rocznie.

Na istniejących oraz nowozałożonych uprawach pielęgnuje się glebę poprzez ręczne niszczenie chwastów (wykaszanie). W związku z malejącą ilością powstających upraw leśnych, aktualnie nadleśnictwo wykonuje ok. 76 ha pielęgnacji gleby.

Pielęgnacje upraw, czyli czyszczenia wczesne, obejmują średnio 27 ha rocznie, natomiast pielęgnacje młodników, zwane czyszczeniami późnymi – również ok. 27 ha.   

 Zmniejszona w ostatnich latach ilość wykonywanych zabiegów hodowlanych, spowodowana jest także uznaniem  Puszczy Białowieskiej za Obiekt Światowego Dziedzictwa UNESCO, w którym to tylko w III strefie i tzw. buforze można prowadzić prace leśne.