A dziś dla odmiany opowiemy o kwiatach małych, drobnych i niepozornych. Jednak są one również niezwykle ważne w ekosystemie. Rośliny te wykształciły ciekawe sposoby, aby zachęcić potencjalnych zapylaczy do odwiedzin.

Kopytnik pospolity- jego kwiaty są brudnoczerwone lub brudnozielone, osadzone na krótkich szypułkach. Zwisają pojedynczo w dół, a wyrastają w kątach liściowych. Są trudne do zauważenia, ponieważ ukrywają się wśród liści. Cała roślina wydziela specyficzny pieprzowo-aromatyczny zapach. Gdy kwitnie zwabia muchówki, które zapylają kwiaty. Nasiona roznosi inny owad – mrówka. Kopytnik rośnie w miejscach cienistych, w lasach liściastych i łęgowych.

U leńca bezpodkwiatkowego kwiaty są osadzone pojedynczo na gałązkach kwiatostanu. Okwiat jest z zewnątrz zielony a od środka białawy, drobny, na krótkiej szypułce. Leniec jest półpasożytem czerpiącym wodę i sole mineralne za pośrednictwem ssawek z korzeni innych roślin. Spotykamy go na suchych trawiastych zboczach, wzgórzach, śródleśnych łąkach i w zaroślach. Jest gatunkiem chronionym w ramach sieci Natury 2000.

Borówkę czernicę (popularnie zwana czernicą, czarną jagodą) znamy przede wszystkim z owoców – granatowoczarnych jagód, które dojrzewają w drugiej połowie czerwca. Owadopylne kwiaty zwisające na krótkich szypułkach skutecznie ukrywają się w kątach liści. Beczułkowata korona jest koloru czerwonozielonego. Roślina jest miododajna, dlatego chętnie odwiedzają ją różne gatunki owadów. Wydajność miodowa to nawet  100 kg z ha. Owoce i liście borówki czernicy są stosowane w ziołolecznictwie i przemyśle spożywczym.

Porzeczka czarna podobnie jak borówka swą popularność zawdzięcza czarnym owocom.  Jest również miododajna. Wydajność miodowa sięga do 70 kg z ha. Niepozorne, dzwonkowate kwiaty zebrane po 5-10 w luźne, zwisające kwiatostany. Działki kielicha odgięte są w dół. Kwiat posiada czerwonawe płatki, około dwa razy krótsze od działek. Cała roślina wydziela charakterystyczny zapach. Liście i owoce są cennym surowcem zielarskim.

Piżmaczek wiosenny to drobna, delikatna roślina będąca geofitem wiosennym (roślina, która niekorzystny dla wegetacji okres „przeczekuje" w glebie). Zielonożółte kwiaty słabo pachnące piżmem zebrane są w główkę, która składa się z czterech pięciopłatkowych kwiatów, skierowanych w cztery strony świata i piątego, szczytowego, czteropłatkowego, wzniesionego ku górze. Zapylane są przez muchy. Po dojrzeniu owoców szybko zamiera. Rośnie często w towarzystwie zawilca gajowego, w lasach liściastych, w większości lasów łęgowych.

Wczesną wiosną w lasach, zagajnikach i zaroślach cienistych pojawia się także szczyr trwały. Kwiaty ma niepozorne, zielone męskie i żeńskie mogą występować osobno. Męskie w kłosach a żeńskie po 1 lub w kątach liści. Szczyr jest trujący, ale też wykorzystywany leczniczo i barwiersko. Zawarte związki chemiczne i organiczne w przypadku spożycia ziela przez ssaki powodują silne podrażnienie błon śluzowych prowadzące do ich stanów zapalnych i biegunki. Silne osłabienie może doprowadzić do śmierci. Po wysuszeniu dzięki zawartości indygo przybiera kolor niebieskawy oraz traci swoje właściwości trujące w wyniku ulatniania się merkurialiny.

Pokrzywa zwyczajna jest  byliną – spędza zimę w postaci podziemnych kłączy. To roślina  powszechnie znana i dzięki swoim parzącym właściwościom – nie do pomylenia z żadną inną. Czworokątna łodyga i liście pokryte są krótkimi szczecinkami i długimi włoskami parzącymi, zawierającymi kwas mrówkowy. Jest gatunkiem dwupiennym, tzn. kwiaty męskie i żeńskie występują oddzielnie.  Wiatropylne, niepozorne (do 1,5 mm) kwiaty są zielone, zebrane w wiechy wyrastające z pachwin górnych liści: męskie ustawione poziomo, a żeńskie zwieszone lekko w dół. Pokrzywa jest rośliną od dawna wszechstronnie użytkowaną. O jej właściwościach leczniczych pisali już w starożytności m.in. Hipokrates i Pliniusz Starszy. W XIX wieku roślina została zapomniana i traktowana tylko jako pokarm dla ubogich. Wracała do łask jednak w czasach kryzysu (np. podczas wojen światowych). W końcu XX wieku wraz z rozwojem wiedzy o jej właściwościach leczniczych, kosmetycznych, żywieniowych oraz wraz z rosnącym zapotrzebowaniem na naturalne produkty – pokrzywa zyskała ponownie na znaczeniu i popularności.

Zdjecia: A. Laskowska-Ginszt